مدیریت دانش

دانش سازماني به زعم غالب مديران موفق دنيا، مهم ترين سرمايه شرکت هاي سده بيست و يکم محسوب مي شو د. نظرسنجي هاي انجام شده در ميان ۲۰۰ شركت برتر دنيا نشان ميدهد بيش از ۸۸ درصد از مديران شرکتهاي موفق و بزرگ دنيا، مديريت دانش سازماني را به عنوان دومين اولويت اصلي کاري خود ذکر کرد ه اند.

مديريت دانش واژه اي است كه امروزه در ادبيات مديريت بسيار متداول شده است . كساني كه در اين حوزه مشغول به فعاليت هستند خوب مي دانند در پس اين واژه چه حوزه هاي تخصصي متعددي وجود دارد كه محققين مختلف مشغول به فعاليت و تحقيق بر روي آنها هستند.

تعريف مديريت دانش: ابتدائي ترين تعريف براي مديريت دانش عبارت است از: يافتن راهي جهت خلق ، شناسايي ، شكار ، اشتراك و توزيع دانش سازماني به افراد نيازمند آن. مديريت دانش يك واژه علمي است كه ارائه يك تعريف استاندارد از آن مشكل است. اما سه تعريف زير تا حدودي اين واژه را توصيف مي كند: مديريت دانش را به عنوان يک راهبرد تعريف مي کنند که بايد در يک شرکت توسعه داده شود. براي اينکه مطمئنن باشيم دانش به افراد درست در زمان مورد نياز مي رسد، به طوري که آنها دانش را به اشتراک گذارند و از اطلاعات براي بهبود وظايف سازمان استفاده مي کنند. مديريت دانش، شامل رو شهاي بهبود و ابزار آلات عملي است که به مديريت کمک مي کند تا در هر سطح و ناحيه اي در سازمان منجر به بهبود روشهاي کاري و محصولات شود. مدیریت دانش يک فرآيند خاص سازماني و سيستمي است براي کسب، سازماندهي، نگهداري، کاربرد، پخش و خلق دوباره دانش صريح و ضمني کارکنان براي افزايش عملکرد سازمان و ارزش آفريني. در هر حال به طور کلي مي توان چهار هدف براي مديريت دانش در نظر گرفت: ۱- تلاش براي ايجاد مخازن دانش، ۲- بهبود دستيابي به دانش ۳- كوشش براي ارتقاي فرهنگ وجود دانش ۴- مديريت كردن دانش به عنوان دارايي

اعلام نیاز:

اعلام نیاز

به مدیر باتجربه­ای نیاز است، کسی که بتواند با افرادی در سنین مختلف ارتباط برقرار کند، روحیه­ی کارکنان را بالا ببرد، میزان هزینه­ها را کمتر از درآمدها نگه دارد، در عقد پیمان­های وحدت­آفرین معجزه کند، اهل بحث و گفتگو باشد، خشونت را کاهش دهد،با مقامات رابطه داشته باشد، قوانین جدید را درک کند و آنها را برای دیگران توضیح دهد، کسی که در مواقع لزوم، محتاطانه و در عین حال رک و بی­پروا سخن بگوید، و کسی که در هر لحظه بتواند مردم را طوری مجذوب کند که حاضر باشند نیازهای مدرسه را که خرید آنها برای مدرسه مقدور نیست، به مدرسه هدیه کنند. اخطار: ساعت کار، طولانی است، تضمینی برای ادامه کار وجود ندارد، شما {به عنوان داوطلب پست مدیریت در این مدرسه} باید این بار ناشی از واکنشهای عمومی نسبت به هر گونه تغییر در نظام مدرسه را به عهده بگیرید.

نمونه یک آگهی شغلی توسط مؤسسه Mock ،روزنامه Toronto star

عوامل مرتبط با بهبود و موفقیت مدارس

• اهداف چالش برانگیز و بازخورد مؤثر
• مشارکت جامعه و والدین
• ایمن و مرتب بودن محیط مدرسه
• مهارت حرفه ای و دانشگاهی مدیر و کارکنان
• استراتژیهای آموزشی
• مدیریت کلاس های درس
• برنامه درسی حمایت شده
• دانش پس زمینه و هوش آموخته شده
• انگیزش
• طراحی مناسب برنامه درسی کلاس ها
• کیفیت عملکرد دبیران و معلمان
• سایز کلاس های درس و تکنولوژی حامی آموزش
• به نقل از : Morel , 2006

اندیشه های مدیریت

1. مشکلات را می توان تنها راه حل هایی برای تغییر دانست
2. راه درستی برای انجام دادن کار اشتباه وجود ندارد
3. شما به ندرت در کاری موفق می شوید مگر اینکه کار را با علاقه و به عنوان تفریح و سرگرمی انجام دهید
4. من زمان را از بین بردم، اکنون زمان مرا از بین می برد
5. ایده ها مانند زمان برای کسی نمی ایستند
6. مشکل ما جهل نیست بلکه تنبلی است
7. اگر شما در حال یادگیری هستید پس درست حرکت می کنید
8. آنها که گذشته را به خاطر نمی آورند، محکوم به تکرار آن هستند
9. اگر بخواهید همه کاره باشید به جایی نمی رسید
10. یکی از این روزها، فایده ای ندارد، همین امروز روز شروع کار بزرگ است.

ادامه دارد.....

برگرفته از کتاب: Management Thoughts

یار مهربان و یاران دبستان !

مدارس پيشرو چگونه پيشرو مي شوند ؟

آيا به عنوان يک مدير واحد آموزشی توانسته ايد تاکنون به صورت ساختاری برای پشتيبانی ، ايجاد انگيزه و تشويق مادی و غيرمادی کارکنان تحت پوشش خود در طراحی و اجرای برنامه های جديد به موفقيت دست يابيد؟ 1- انتخاب رئيس پروژه کليه فعاليت ها را برای طراحی و اجرای يک برنامه جديد به صورت پروژه تعريف و دسته بندی نموده و يکی از افراد با تجربه از کارکنان (معاونين ، مشاورين و...) را به سمت رئيس پروژه انتخاب کنيد.اين فرد غالبا بايد از اهداف و استراتژيها و چشم انداز های مدرسه به خوبی مطلع باشد و با مشارکت همکاران در کليه امور ، ايجاد انگيزه در انان و حمايت لازم و به موقع سعی کند فضايی را بوجود آورد که کارکنان ديگر در هيچ شرايطی دلسرده نشده و ترس از وقوع هرگونه پيشامد ناخوشايند را به خود راه ندهند. 2-برنامه ريزی جذب کادر علاقمند برای افراد متخصص که در طراحی و اجرای برنامه های جديد يا در ارتباط تنگاتنگ با اين بخش فعاليت می کنند از همه مهم تر اين است که از افراد فعال ، علاقمند و با پشتکار بهره جويند. 3-ارزشيابی و تشويق کارکنان ، معلمان و کليه عوامل تحت پوشش را برحسب عملکرد و تلقی از نيازشان ، از طرق مختلف پرداخت های مادی و معنوی و به صور مختلف نظير احساس احترام ، پايگاه و منزلت اجتماعی و.... می بايست مورد تشويق قرار داد. 4-بررسی کليه ايده ها روند پژوهش و تحقيقات در محيط های آموزشی نشان می دهد که مدرسه و برنامه ای موفق است که از همه ايده ها استفاده شود و کليه ايده های موجود را مورد بررسی و نقد و ملاحظه قرار داد. 5-حضور فعال و حمايت مدير کادر آموزشی و کارکنان در برنامه های جديد با مشاهده حمايت و حضور فعال مدير در روند طراحی ، اجرا و ارزيابی برنامه جديد با شوق و اطمينان بيشتر ی فعاليت کرده و نسبت به کليه متغيرها و عوامل مرتبط با برنامه جديد با حساسيت و دقت کافی برخورد می کنند. مدير در تمام لحظات موظف است برای موفق شدن برنامه جديد متعهدانه امور را نظارت و پيگيری کند. 6-غربال کردن ايده ها رئيس پروژه ،مدير ، کارکنان فعال و علاقه مند می بايست ايده های جديد را به دقت بررسی کرده و موارد مرتبط و مفيد را ز نامرتبط و غيرمفيد جدا نمايند . در بررسی ايده های جديد جای هيچگونه مسامحه ای وجود ندارد.در غيراين صورت فقط با طولانی شدن عرضه برنامه های نهايی مواجه خواهند شد. 7-کنترل و انعطاف پذيری فرآيند توسعه برنامه را با توجه به امکانات ، فرصت ها ، تهديد ها و بحرانها هميشه بايد کنترل کرد و به موقع بايد انعطاف پذير بود. 8-اهداف راهنمای واقعی روند فعاليت ها را در اجرای برنامه ها مستمرا و گام به گام در راستای اهداف استراتژيک مدرسه بايد مورد توجه قرار داد. 9-ارزش های مشترک ارزش های مشترک و يا همسويی اهداف مدرسه و کارکنان عمده ترين عامل موفقيت اجرای برنامه های جديد در مدرسه است . مدير واحد آموزشی و فردی که به عنوان رئيس پروژه برنامه جديد انتخاب شده است ، همواره می کوشند تا فعاليت های اجرايی برنامه جديد در نزد کارکنان به عنوان اولويت مهم در ميان تمامی کادر مورد توجه قرار گيرد و از اين که موفقيت ها فقط مرهون يک قسمت شناخته شود و ديگر قسمتها احساس جدايی کنند ، پرهيز می کنند. 10-تلاش برای جذب منابع مدير و رئيس پروژه و ساير کارکنان فعال و تلاشگر فقط به منابع موجود اکتفا نکرده ، بلکه برای پشتوانه منابع خصوصا تقويت منابع انسانی و علمی تلاش می کنند.تجربه نشان می دهد مدارسی که فقط به منابع ( مادی و انسانی ) موجود اکتفا نموده و به تقويت آن نمی پردازند، در اجرای برنامه های جديد کمتر موفق بوده اند. شما اگر از جمله مديرانی هستيد که تاکنون اقدام به طراحی و اجرای برنامه جديد و خلاق در سطح واحد آموزشی ( يا با مدارس همجوار) ننموده ايد ، بايد حرکت کنيد و با تلاش و فعاليت برای طراحی و اجرای برنامه های جديد در سطح ملی و حتی بين المللی همت کنيد.

**** منبع : مقاله " مدارس پيشرو چگونه پيشرو می شوند؟

درخواست دانش آموزی از ....

موانع خلاقیت در مدرسه

1- تاكيد زياد بر نمره ی دانش آموز به عنوان ملاك خوب بودن اين مسئله يكي از شايع ترين موانع رشد خلاقيت در دانش آموزان به شمار مي رود. هنگامي كه دانش آموز احساس كند ، تنها ، چيزي اهميت بيشتري دارد و در ارزيابي ها ملاك خوب بودن شمرده مي شود ، نمره بالاست و نه چيز ديگر ، در نتيجه كسب نمره ي بيشتر به خودي خود براي وي حكم مهم ترين هدف را پيدا مي كند و بنابراين او تنها در جهت به دست آوردن آن مي كوشد . در چنين جوي تلاش براي خلاقيت و نوآوري براي دانش آموز معنايي نخواهد داشت . 2- روش هاي تدريس سنتي و مبتني بر معلم محوري به كارگيري افراطي روش هاي سنتي كه در آنها غالبا معلم نقش محوري را در كلاس ايفاء مي كند و بيش تر مبتني بر سخن راني و استفاده از مهارت هاي كلامي است ، سبب مي شود دانش آموز در فرآيند تدريس و يادگيري و ايفاي يك نقش فعال فرصت مشاركت كم تري را پيدا كند.دانش آموزي كه در اين نوع سيستم تحصيل مي كند مجالي براي بروز استعداد هاي خلاق نمي يابد و به تدريج تحرك و پويايي خود را از دست مي دهد. 3- عدم شناخت معلم نسبت به خلاقيت در بسياري از موارد آشنا نبودن معلم يا مربي با شيوه هاي پرورش خلاقيت دانش آموزان خود به تنهايي يك مانع بزرگ در اين زمينه محسوب مي شود .معلمي كه شناخت صحيحي از ماهيت خلاقيت ،موانع و روش هاي پرورش نداشته باشد، بديهي است نه تنها نمي تواند اقدامي براي بروز استعداد هاي خلاق دانش آموزان خود در كلاس انجام دهد ، بلكه ممكن است ناآگاهانه و به مرور زمان كلاس درس خود را به محيطي تبديل كند كه در آن خلاقيت دانش آموز سركوب مي شود. 4-فقدان حداقل امكانات لازم براي انجام فعاليت هاي خلاق دانش آموزان هر چند بسياري از فعاليت هاي خلاق نيازمند هزينه ها و امكانات خاصي نيست و اغلب آن ها با اندكي تغيير در روش هاي تدريس و استفاده بهينه امكانات و فضاي آموزشي موجود در مدارس قابل اجراست ، اما گاهي فقدان اين حداقل امكانات لازم سبب مي شود كه انجام برنامه هاي پرورش خلاقيت در كلاس و مدرسه با مانع يا شكست روبه رو شود .اين كمبودها در بسياري از موارد تاثيري مخرب بر علاقه و انگيزه ي دانش آموزان براي شركت در اين برنامه ها مي گذارد. 5- اهداف و محتواي كتاب هاي درسي موضوع اهداف و محتواي درسي مبحثي بسيار گسترده است و از جوانب مختلف قابل بررسي مي باشد ، اما در اين جا تا اين حد بدان اشاره مي شود كه چنان چه در يك نظام آموزشي كتاب درسي به عنوان مهم ترين و تنها منبع تدريس و آموزش مورد استفاده قرار گيرد و در عين حال در ميان اهداف و محتواي آن چيزي به عنوان پرورش خلاقيت منظور نشده باشد،مسلما دانش آموز آزادي عمل و توانايي لازم را نخواهد داشت كه پا را از چهارچوب كتاب درسي خود فراتر بگذارد و در نتيجه او مي آموزد تا صرفا در محدوده كتاب درسي خود بينديشد و نه بيش تر. 6-عدم توجه به تفاوت هاي فردي دانش آموزان در نظر نگرفتن اين واقعيت كه هر دانش آموز در عين اشتراكاتي كه با ساير دانش آموزان ديگر دارد ،يك انسان منحصر به فرد است و داراي استعداد ها ،علايق و كشش هاي ويژه ي خود نيز مي باشد، سبب مي گردد معلم ديد و نگرشي يكسان نسبت به همه ي دانش آموزان داشته باشد ، اين نوع نگرش در حوزه ي پرورش خلاقيت يك مانع اساسي محسوب مي شود و به ويژه سرخوردگي دانش آموزان خلاق را به دنبال خواهد داشت . 7-عدم پذيرش ايده هاي جديد عادت به تفكرات كليشه اي ،راه حل هاي معمولي و تجربيات تكراري مي تواند سبب پديد آمدن نوعي ديد انتقادي در معلم و دانش آموزان در كلاس هاي درس شود كه مي توان آن را روحيه ي عدم پذيرش ايده هاي جديد ناميد . براي دانش آموزي كه از تفكري خلاقي برخوردار است و ميل به خلق ايده هاي نو و غير معمول دارد، بسيار مايوس كننده خواهد بود كه ايده ها و افكارش به خاطر غير معمولي بودن مورد بي توجهي معلم يا دانش آموزان قرار گيرد. اين دانش آموزان به تدريج تحت تاثير نظر جمع ،ممكن است نوگرايي و اين نوع تفكر خود را دال بر وجود ضعف يا مشكلي در خود تلقي كند .احساس غير عادي بودن در بسياري از دانش آموزان خلاق ناشي از وجود يك چنين جوي در كلاس است كه در نهايت به خود سانسوري منتهي مي شود. 8- ارائه ي تكاليف درسي زياد به دانش آموزان معمولا انجام تكاليف درسي بخش عمده اي از وقت دانش آموزان را به خود اختصاص مي دهد.در مواردي كه به دانش آموز تكاليف زيادي داده مي شود و او ناچار مي شود همه ي توان و انرژي فكري خود را براي انجام آن تكاليف صرف كند ، در نتيجه ديگر فرصت و هم چنين توانايي چنداني براي پرداختن به فعاليت هاي ديگر نخواهد داشت . به علاوه از آنجا كه غالبا انجام زياده از حد تكاليف درسي براي دانش آموزان چندان خوشايند نيست ،اين موضوع مي تواند سبب بي علاقگي و بي ميلي آن ها نسبت به فعاليت هاي ديگر از جمله فعاليت هاي خلاقانه كه غالبا نيازمند آرامش فكري و رواني است ،گردد. 9- استهزاء و تمسخر به خاطر ايده يا نظر اشتباه در كلاس هاي درس زياد اتفاق مي افتد كه دانش آموزي به دليل مطرح كردن يك نظر اشتباه يا ايده اي نادرست يا عجيب و غريب از طرف معلم يا دانش آموزان هم كلاسي خود مورد تمسخر و استهزاء قرار گيرد. براي دانش آموزي كه گرايش هاي خلاقانه دارد، اين نوع برخورد ديگران حكم توبيخ و تنبيه را دارد.در نتيجه احتمال دارد اين دانش آموز به تدريج بياموزد كه ايده هاي خود را از ترس اين كه ممكن است اشتباه باشد و مورد استهزاي سايرين قرار گيرد ،اساسا به زبان نياورد و آن را در درون خود سركوب كند.

منبع : مقاله " كلاس خلاقيت " - سليماني(1381)

اقداماتی برای بهبود مدرسه

1. تهیه شرح حال مختصری از مدرسه
2. تهیه اطلاعاتی که راحت جمع آوری می شوند نظیر امتحانات و نتایج آن، تعداد دانش آموزان و ....
3. تجزیه و تحلیل داده ها و آمارهای بیش از یکسال: نظیر وضعیت دختران نسبت به پسران، مقایسه موضوعات درسی مختلف، توانایی ها و ضعف های آموزشی مدرسه و برنامه درسی مطابق با این وضعیت
4. شرح این داده ها با استفاده ازنمودار، منحنی،جدول و توضیحات شفاهی
5. تهیه بیانیه اصول و راهبردهای مدرسه با مشارکت کارکنان، والدین و دانش آموزان
6. تحلیل نقاط قوت و ضعف آموزشی و بررسی شکاف و تداخل بین هدف و واقعیت
7. تعیین اینکه چه مقدار زمان و هزینه صرف کدام برنامه و آموزش شود
8. تعیین اولویتهای شفاف کوتاه مدت و بلند مدت برای بخش آموزش و یادگیری به صورتی که نتایجی قابل سنجش و در قالب بهبود در یادگیری و عملکرد دانش آموزان تا یک تاریخ معین بیان شوند
9. برای نظارت بر استمرار پیشرفت از جلسات استانداردسازی و کارنامه ها و سوابق دانش آموزان استفاده کنیم
10. تهیه سندی مکتوب از این برنامه ها

برگرفته از کتاب How To Improve Your School